Cukrzyca to choroba coraz częsta w XXi wieku. Według statystyk na świecie choruje na nią około 425 mln osób. W Polsce jest to około 3 mln, przy czym pozostaje pewien margines – część osób bowiem jest dalej niezdiagnozowanych. Czy da się uchronić przed cukrzycą? Co ma wpływ na zachorowanie?
Nie przed każdą cukrzycą da się uciec
Obecnie wyróżnia się cukrzycę typu I i typu II. Cukrzyca typu I jest tą groźniejszą. Jej powodem jest zniszczenie komórek trzustki odpowiedzialnych za produkcję insuliny. Powodem takiego zjawiska jest najczęściej zjawisko autoagresji występujące u przeciwciał. Tego procesu nie da się już odwrócić, ani jemu zapobiec, gdyż nie można go na czas wykryć.
Jedynym sposobem leczenia jest przyjmowanie dożywotnio insuliny.
Cukrzyca typu II jest tą mniej groźną. Jej powodem najczęściej jest upośledzenie wydzielania insuliny lub odporność na działanie tej substancji, znane jako insulinooporność. Staje się ona coraz częstsza, gdyż głównie dotyka osoby otyłe, prowadzące niezdrowy tryb życia. Jednak jest bardziej podstępna, gdyż w przeciwieństwie do typu I nie daje żadnych objawów. Przez lata może się więc rozwijać. Mimo to można jej przeciwdziałać.
Zmiana trybu życia
Najlepszą profilaktyką przed cukrzycą typu II jest zmiana trybu życia na zdrowszy i aktywniejszy. To bowiem niezdrowy i siedzący tryb życia jest głównym powodem zachorowań na ten typ cukrzycy.
Gruntownej zmianie powinna więc ulec nasza dieta, zwyczajne odnośnie aktywności fizycznej, ograniczyć stres, wyrównać ilość przespanych godzin oraz kontrolnie się badać.
Dieta
Współczesna, typowa dieta zawiera dużo produktów wysokoprzetworzonych, zawierających dużo cukrów i słodzików oraz mało białka, tłuszczów, czy witamin. To sprzyja powstawaniu otyłości, a także stanu przedcukrzycowego, który jest początkiem cukrzycy typu II.
Dlatego dieta powinna być dobrze zbilansowana pod kątem unormowania poziomu glukozy i masy ciała.
W związku z tym wykluczone z codziennego menu zostają wszelkie produkty bogate w cukier, słodziki, syrop z agawy, a nawet miód. Podobnie produkty wysokoprzetworzone – łatwe do rozpoznania po długim składzie na etykiecie. Do listy rzeczy, które powinniśmy unikać należeć będzie również pszenny chleb, biały ryż i makaron, które mogą powodować wahania glukozy.
Podstawą diety przeciwcukrzycowej są zatem białka i tłuszcze z dodatkiem odpowiedniej ilości węglowodanów. W jadłospisie powinny pojawić się więc oleje roślinne np. oliwa z oliwek, ryby, mięso, jaja – częściej gotowane, nasiona, orzechy i produkty ze zbóż pełnoziarnistych jak kasze i makarony. Dopełnieniem, które zapewni odpowiednią ilość węglowodanów będzie porcja owoców lub warzyw – świeżych lub odpowiednio przetworzonych np. w domowe powidła bez cukru, czy świeżo wyciskane soki.
Soków w kartonie należy unikać przez dużą ilość cukru, podobnie jak większość kupnych powideł czy dżemów.
Ruch to zdrowie
Wiele się mówi o tym, jak zbawienny wpływ na nasze ciało ma ruch. Nie inaczej jest w kwestii ochrony przed cukrzycą. By nie zapaść na tę cukrzycę typu II poleca się przynajmniej 30 minut aktywności fizycznej dziennie.
Nie musi być to bardzo wymagający trening. Może to być 30 minutowy spacer, jogging, yoga, ćwiczenia rozciągające, czy jazda na rowerze. Najważniejsza jest regularność i utrzymywanie co najmniej 30 minut codziennej aktywności.
Dzięki temu nasz organizm wykorzystuje glukozę normując jej poziom we krwi.
Zdrowy sen
Na pierwszy rzut oka długość naszego snu i jego jakość nie mają wpływu na to, czy zapadniemy na cukrzycę. Jak się jednak okazuje, czas w którym śpimy to czas regeneracji naszego ciała.
Ma to ogromny wpływ na układ hormonalny, a insulina jest hormonem. Sam sen reguluje metabolizm glukozy. Dlatego należy przynajmniej 7-8 godzin w ciągu doby poświęcić na sen.
Nagminne “zarywanie nocek” może bowiem bardzo negatywnie odbić się na naszym zdrowiu.
Stres nigdy nie jest dobry
Stres wpływa na całe nasze ciało. Nie tylko w ten sposób, że trzęsą się nam ręce, bardziej się pocimy, czy plącze się nam język. Stres również negatywnie odbija się na naszym organizmie. Często pojawia się zjawisko “zajadania stresu” na przykład słodkościami. Jest to tylko jeden z czynników przez które stres przyczynia się do zwiększenia prawdopodobieństwa zachorowania na cukrzycę typu II.
Nie da się zawsze unikać stresu. Jednak najważniejsze jest by sobie z nim radzić. Znaleźć ujście dla emocji i starać się jak najbardziej ograniczać stresujące sytuację.
Często w tym pomaga prowadzenie pamiętnika, wcześniejsze zaplanowanie i przygotowanie się, aktywność fizyczna, czy ustalenie w ciągu dnia chwili tylko dla siebie.